Có thể bạn đã biết, một năm sẽ có 12 ngày rằm, trong đó rằm tháng 10 chính là Tết Hạ Nguyên – ngày mà mọi người cùng nhau chuẩn bị mâm cúng để chúc nhau đã có một mùa vụ bội thu cũng như dâng lễ để tưởng nhớ ông bà tổ tiên và mẹ thiên nhiên đã phù trợ cho suốt một năm qua. Và hãy cùng Phong Thủy Phước Khang tiếp tục đến với bài viết sau đây để biết thêm thông tin về lễ cúng rằm tháng 10 này và ý nghĩa phía sau bạn nhé.
Tết Hạ Nguyên là gì?
Tết Hạ Nguyên, còn được gọi là Lễ Mừng Lúa Mới, diễn ra vào Rằm tháng Mười Âm lịch hàng năm, đánh dấu mùa gặt mới và là dịp để người dân tôn vinh tổ tiên, cầu an cho gia đình và cầu siêu cho người thân đã qua đời.
Nguồn gốc của lễ hội này xuất phát từ tháng Tám, sau mùa gặt, khi công việc đồng áng giảm bớt. Vào thời điểm này, lúa mới và rơm mới sẵn có, người dân nhớ đến sự hỗ trợ của thiên nhiên qua mưa gió thuận lợi, không có lũ lụt đe dọa mùa màng.
Vào Rằm tháng Mười Âm lịch, người dân tạo ra các món ăn dựa trên sản phẩm thu hoạch và cúng lễ trên bàn thờ ông bà tổ tiên và Thổ thần. Từ lâu, ngày này đã trở thành một dịp quan trọng, được coi là lễ tạ ơn, lễ mừng lúa mới hoặc Tết Hạ Nguyên.
Ngoài ra, đây cũng là một trong bốn ngày lễ quan trọng trong Phật giáo, do đức Phật truyền lại. Sau phần cúng tạ ơn, gia đình tụ tập bên bếp ấm cúng, thưởng thức mâm cơm đầy ý nghĩa giữa những ngày đông se lạnh.
Ý nghĩa của ngày tết Hạ Nguyên
Ngày Tết Hạ Nguyên được xem là một ngày lễ truyền thống quan trọng trong dân gian Việt Nam, qua đó ngày này mang lại nhiều ý nghĩa như sau:
- Cầu an, cầu siêu cho thân nhân
Tết Hạ Nguyên là dịp quan trọng để mọi người đến chùa, tìm đến tâm linh để ước cầu về sự an lạc và niềm vui cho các người thân trong gia đình, đặc biệt là ông bà, cha mẹ. Sau lễ Phật, nhiều ngôi nhà tiếp tục thăm viếng người thân đã qua đời, tới chùa để cầu siêu và tưởng nhớ bằng cách gửi tro cốt của họ.
- Tưởng nhớ công ơn của chư Phật và tổ tiên
Vào ngày này, đặc biệt là với các Phật tử, họ tưởng nhớ và biểu dương công ơn của đức Phật và Bồ Tát trong việc tạo ra, duy trì và thúc đẩy tính thiện, đẩy lùi tính ác trong cuộc sống, đồng thời cũng tôn vinh đức Phật và nhớ ơn đến tổ tiên. Lễ cúng Tết Hạ Nguyên thường diễn ra tại chùa, nơi mọi người có thể học tập và lấy gương từ đức Phật.
- Hướng người người đến điều thiện
Tết Hạ Nguyên không chỉ là dịp tôn vinh và ngợi khen công ơn của đức Phật và Bồ Tát trong việc khuyến khích hành vi thiện lành và ngăn chặn cái ác, mà còn thúc đẩy mọi người sống cuộc đời hướng thiện. Trong bối cảnh con người, không có gì cao cả hơn việc thực hiện các hành động thiện. Trong ngày Lễ này, nét đẹp của tình thương và lòng nhân ái trở nên hết sức quan trọng, khi mọi người đồng lòng tham gia cúng kiếng, tiến hành các nghi lễ. Đồng thời, họ cũng nhớ đến công ơn của tổ tiên, cha mẹ và những người đi trước.
Các hoạt động thường thực hiện trong ngày Tết Hạ Nguyên
Trong ngày diễn ra lễ Hạ Nguyên, nhiều người thường chọn cách tu tập cùng nhau làm việc thiện, ăn chay và niệm Phật. Họ đến chùa để cúng rằm, nghe Phạt pháp thuyết giảng và noi gương Đức Phật.
Bên cạnh đó, với những người không theo đạo Phật thì trong Tết Hạ Nguyên, các gia chủ cũng thường thực hiện cúng kiếng tại nhà để bày tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên, ông bà.
Văn cúng rằm tháng 10
Thầy Thích Phước Đạt hướng dẫn bài Văn khấn ngày Rằm tháng Mười như sau:
“Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương Phật.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
Con kính lạy Cao tằng tổ khảo, Cao tằng tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô dì, tỷ muội họ nội, họ ngoại.
Tín chủ chúng con là… Ngụ tại…
Hôm nay là ngày Rằm tháng Mười là ngày Tết lúa mới, chúng con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, nấu cơm gạo mới, trộm nghĩ:
Cây cao bóng mát
Quả tốt hương bay
Công tài bồi xưa những ai tạo
Của quý hóa nay con cháu hưởng
Ơn trời đất Phật Tiên, chư vị Tôn thần
Sau nhờ ơn tổ tiên gây dựng, kể công tân khổ biết là bao
Đến nay con cháu dồi dào, hưởng miếng trân cam
Nay nhân mùa gặt hái
Gánh nếp tẻ đầu mùa
Nghĩ đến ơn xưa
Cày bừa vun xới
Sửa nồi cơm mới
Kính cẩn dâng lên
Thường tiên nếm trước
Mong nhờ tổ phước
Hoà cốc phong đăng
Thóc lúa thêm tăng
Hoa màu tươi mới
Làm ăn tiến tới
Con cháu được nhờ
Lễ tuy đơn sơ
Tỏ lòng thành kính.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, chư vị Đại vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị hương linh tiên ngoại họ…, cúi xin thương xót con cháu, linh thiêng hiện về chứng giám, tâm thành thụ hưởng lễ vật. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)”.
Lễ vật trong lễ cúng Tết Hạ Nguyên gồm những gì?
Thường thì lễ vật được chuẩn bị trong mâm cúng rằm tháng 10 sẽ khá đơn giản và không quan trọng số lượng nhiều hay ít. Trong đó các món lễ vật cơ bản cần phải có trên mâm cúng bao gồm hương hoa, trầu, rượu, nước và hoa quả.
Còn nếu bạn có điều kiện khá giả hơn thì có thể sắm sửa các lễ vật cầu kỳ và giá trị hơn cho mâm cúng để kính dâng lên bàn thờ gia tiên, ông bà.
Ngoài ra, sau đây là một số lễ vật truyền thống thường có trên mâm cúng lễ Tết Hạ Nguyên mà bạn có thể tham khảo bao gồm: bánh cúng, xôi ngũ sắc, bánh in, thịt heo luộc, gà hấp,..
Dân tộc Việt Nam từ bao đời nay luôn cùng nhau gìn giữ những tập tục cúng kiến tốt đẹp, trong đó có Tết Hạ Nguyên. Và qua bài viết vừa được Phong Thủy Phước Khang chia sẻ, chúng tôi hy vọng bạn đã có thêm thông tin về ngày lễ này cũng như cách chuẩn bị để cúng rằm tháng 10 chi tiết.
Ngoài ra đừng quên theo dõi chúng tôi qua qua Fanpage Facebook PHONG THỦY PHƯỚC KHANG và kênh Youtube Phong thủy Phước Khang để cập nhật thêm nhiều thông tin về phong thủy bổ ích.